پوست خشک، که در پزشکی به آن "گزروزیس" (xerosis) می‌گویند، با علائمی مانند ترک خوردگی، زبری، پوسته پوسته شدن و خارش پوست همراه است.
بیشتر افراد در طول زندگی خود خشکی پوست را تجربه می کنند، زیرا این یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی به شمار می‌رود.
در واقع، تحقیقی در سال ۲۰۱۹ با حضور حدود ۵۰,۰۰۰ نفر در آلمان نشان داد که ۲۹.۴ درصد از افراد پوست خشک دارند. محققان دریافتند که خشکی پوست با افزایش سن بیشتر می‌شود و تقریباً در بین افراد همه جنسیت‌ها به یک اندازه شایع است.
طبیعی است که هر موقع در پوست‌تان احساس خشکی می کنید، بلافاصله سراغ مرطوب کننده مورد علاقه تان می‌روید و مشکل برطرف می‌شود، این طور نیست؟
خوب، نه الزاما. درست است که مرطوب کننده‌ها اغلب خشکی پوست را تسکین می‌دهند، اما همیشه هم موثر نیستند.
اگر تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا با وجود استفاده منظم از مرطوب کننده‌ها، پوست‌تان همچنان خشک و ترک خورده است، خواندن این مطلب را ادامه دهید تا با برخی دلایل احتمالی آن آشنا شوید.
چرا پوست‌تان حتی بعد از مرطوب کردن هم سفت و خشک است؟
اگر هنوز متوجه نشده اید که چرا پوست شما با وجودی که همیشه تلاش می‌کنید آن را مرطوب نگه دارید اما باز هم خشک است، این 13 دلیل می تواند در پیدا کردن پاسخ مناسب به شما کمک کند.
1. عدم لایه‌برداری پوست
به مرور زمان، سلولهای مرده روی سطح پوست شما جمع می شوند و می توانند باعث خشکی و پوسته پوسته شدن آن شوند. لایه برداری باعث حذف این سلولهای مرده شده و به طور بالقوه می تواند بافت پوست شما را بهبود بخشد.
2. شست‌وشوی بیش از حد
سطح پوست شما حاوی چربی و مولکول هایی به نام عوامل مرطوب کننده طبیعی است. این ترکیبات از سد رطوبتی طبیعی پوست شما محافظت می کنند. شستن بیش از حد پوست باعث از بین رفتن این مولوکول ها و در نتیجه منجر به خشکی پوست می‌شود.
اگر پوست شما بعد از حمام سفت یا خشک یا پوسته‌بوسته می‌شود، ممکن است نشانه‌ی شستشوی بیش از حد باشد.
3. کم آبی یا سوء تغذیه
حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از لایه بیرونی پوست شما از آب تشکیل شده است. وقتی پوست شما دچار کم آبی می‌شود، خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و مستعد خشکی می‌شود.
تحقیق جامعی که در سال 2018 انجام شده، نشان می‌دهد که افزایش مصرف آب می‌تواند تا حدی باعث بهبود آبرسانی و بهبود خاصیت ارتجاعی پوست شود.
رعایت یک رژیم غذایی متعادل که حاوی مواد مغذی مناسب باشد نیز می‌تواند در داشتن پوستی شاداب تأثیرگذار باشد.
علاوه بر آن، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری زیر نیز می‌تواند باعث خشکی پوست شود:
- ویتامین A
- ویتامین D
- روی
- آهن
4. استفاده از شوینده‌ها و پاک‌کننده‌های خشن
استفاده از صابون های خشن و محصولات پاک کننده می تواند باعث تحریک یا خشکی پوست شود.
برخی از ترکیبات موجود در شوینده‌ها و پاک کننده‌ها که می تواند در خشکی پوست نقش داشته باشد عبارتند از:
- الکل های ایزوپروپیل
- الکل بنزیل
- سولفات ها
- عطرها
کرم‌های پاک کننده معمولا ملایم تر از ژل‌ها یا فوم‌های پاک کننده هستند. اگر پوست شما مستعد خشکشدن است، انتخاب یک کرم پاک کننده می تواند بسیار مفید باشد.
5. مرطوب کننده شما اثربخشی خود را از دست داده‌است
مرطوب کننده ها معمولا ماندگاری بالایی دارند، اما با این حال، همیشه بهتر است تاریخ انقضای محصولات خود را بررسی کنید، زیرا مرطوب کننده ای که از تاریخ انقضای آن گذشته باشد ممکن است به اندازه‌ی قبل موثر نباشد.
برای افزایش طول عمر محصولات‌تان، آن‌ها را از منابع گرما، مانند پنجره‌های رو به آفتاب، دور نگه دارید.
همچنین، همیشه از خرید محصولاتی که درپوش آن‌ها شکسته یا مهر و موم نشده‌است، خودداری کنید.
6. پوست شما ممکن است به یک محصول متفاوت نیاز داشته باشد
هر نوع مرطوب‌کننده‌ای برای یک نوع پوست خاص مناسب است. اگر پوست شما مستعد خشکی است، ممکن است به مرطوب کننده غلیظ تری نسبت به کسی که پوست چرب‌تری دارد، نیاز داشته باشید.
تحقیقات نشان می‌دهد که مرطوب‌کننده‌های حاوی سرامید ممکن است برای درمان خشکی پوست موثر باشند.
علاوه بر سرامید، ترکیبات دیگری نیز می‌تواند به درمان خشکی پوست کمک کند، از جمله:
- آنتی‌اکسیدان‌ها
- آکواپورین‌ها
- گلیسیرین
- اسید هیالورونیک
- کره‌ها و روغن‌های گیاهی
- اسید سالیسیلیک
- اوره
7. عوارض جانبی برخی داروها و درمان‌های پزشکی
برخی از داروها یا درمان‌های پزشکی ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته و از جمله باعث خشکی پوست شوند این داروها عبارتند از:
- رتینوئیدها
- بنزوئیل پراکسید
- داروهای ادرار آور
- مسدودکننده‌های بتا
- داروهای ضد بارداری هورمونی
- کورتون‌های موضعی
- داروهای کاهش دهنده کلسترول
- رادیوتراپی
- شیمی درمانی
8. بیماری‌ها و مشکلات پوستی
برخی بیماری‌ها و مشکلات پوستی ممکن است باعث پوسته‌پوسته یا خشک شدن پوست شوند، از جمله:
- درماتیت آتوپیک (اگزما)
- درماتیت تماسی آلرژیک
- درماتیت تماسی تحریکی
- پسوریازیس
- درماتیت سبوره‌ای (شوره سر)
همچنین برخی بیماری‌های عفونی مانند گال، به همراه عفونت‌های باکتریایی یا قارچی، می‌تواند منجر به خشکی پوست شوند.
9. آب و هوای سرد و خشک
هوای سرد به طور طبیعی رطوبت کمتری نسبت به هوای گرم دارد و می تواند رطوبت پوست شما را از بین ببرد و باعث خشکی آن شود.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید نیز می تواند به خشکی پوست منجر شود.
10. دوش و حمام آب گرم و داغ و تماس با آب کلر دار
حمام کردن یا دوش گرفتن با آب خیلی داغ می تواند به لایه بیرونی پوست شما آسیب برساند و چربی های محافظ طبیعی آن را از بین ببرد.
اگر زیاد شنا می کنید باید متوجه باشید که کلر موجود در آب استخرها نیز ممکن است در خشکی پوست نقش داشته باشد. کلر همچنین می تواند چربی‌های طبیعی پوست را از بین ببرد.
11. مشکلات پزشکی زمینه‌ای
چندین بیماری زمینه‌ای می‌توانند در خشکی پوست نقش داشته باشند. برخی از این موارد عبارتند از:
- اختلالات تیروئید
- دیابت
- نارسایی کلیه
- ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)
تغییرات هورمونی مرتبط با یائسگی و بارداری نیز می‌توانند منجر به خشکی پوست شوند.
12. ژنتیک و نژاد
برخی افراد به طور طبیعی نسبت به دیگران بیشتر مستعد خشکی پوست هستند.
به عنوان مثال، افراد سیاه‌پوست بیشتر از افراد سفیدپوست علائم خشکی پوست مانند پوسته‌پوسته شدن، لکه شدن و ناراحتی‌های پوستی را گزارش می‌دهند.
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که احتمالاً افراد با پوست سیاه‌پوست نسبت به افراد با پوست سفید بیشتر مستعد از دست دادن رطوبت از طریق پوست خود هستند. احتمالاً افراد با پوست آسیایی بیشترین میزان از دست دادن رطوبت از طریق پوست را دارند، اما نتایج تحقیقات در این مورد متناقض بوده است.
13. افزایش سن
با افزایش سن احتمال ابتلا به خشکی پوست بیشتر می شود. در واقع می‌توان گفت که خشکی غیرطبیعی پوست شایع ترین اختلال پوستی در افراد مسن است.
خشکی پوست در افراد مسن، تا حدی، به دلیل کاهش طبیعی غدد عرق و چربی اتفاق می افتد که بخشی از فرایند پیری است.
با افزایش سن، خطر ابتلا به خشکی پوست به دلیل عواملی مانند یائسگی و بیماری های مزمن مانند دیابت و بیماری های کلیوی بیشتر می شود.
همانطور که پیشتر ذکر شد، خشکی پوست همچنین می تواند به عنوان عارضه جانبی برخی داروها ایجاد شود. برخی از این داروها، مانند رقیق کننده های خون یا داروهای قلب و فشار خون، به طور معمول برای بزرگسالان تجویز می شوند.
علائم خشکی پوست
علائم کلیدی خشکی پوست می تواند روی پوست صورت یا سایر قسمت های بدن شما ظاهر شود.
ممکن است برخی یا همه علائم زیر را تجربه کنید:
- احساس خشکی و کشیدگی
- پوستی که ظاهری خشن یا زبر دارد
- لکه‌های خاکستری مایل به سفید، برای افراد با پوست قهوه ای یا سیاه
- پوسته‌پوسته شدن
- ترک های پوستی که ممکن است خونریزی داشته باشند
- خارش
- چین و چروک یا خطوط
نحوه آبرسانی اصولی و صحیح پوست خشک
روش استفاده شما از مرطوب کننده می تواند در تعیین میزان اثربخشی آن نقش داشته باشد. این نکات به شما کمک می کنند تا از مزایای مرطوب کنندگی به طور کامل بهره مند شوید.
پوست‌تان را بعد از استحمام مرطوب کنید
مرطوب کننده ها بخشی از کار خود را با حفظ رطوبت روی پوست انجام می دهند.
عناصر تشکیل دهنده مرطوب کننده ها که در به دام انداختن آب و جلوگیری از تبخیر شدن آن نقش دارند، انسدادگر (occlusives) نامیده می شوند. بهترین زمان برای استفاده از انسدادگرها، درست پس از حمام و چند دقیقه پس از حوله کشیدن روی پوست است.
مرطوب کننده مناسب پوست خود را پیدا کنید
استفاده از محصولات مراقبت پوست نامناسب می تواند به خشکی پوست منجر شود. شاید حذف این محصولات از روال مراقبت پوست شما برای تقویت رطوبت رسانی پوست‌تان کافی باشد. در عوض می توانید به محصولاتی که به طور خاص برای پوست های خشک طراحی شده اند، روی آورید.
انجمن آکادمی پوست آمریکا انتخاب محصولاتی که حاوی مواد زیر هستند را توصیه می‌کند:
- کره شی
- ژله نفتی (وازلین)
- روغن معدنی
- لانولین
- اسید لاکتیک
- روغن جوجوبا
- اسید هیالورونیک
- گلیسیرین
- دی‌متیکون
صبح یا شب قبل از خواب، پوست خود را مرطوب کنید
برای بهره‌مندی حداکثری از مرطوب‌کننده‌ها، پیشنهاد می‌کنم صبح‌ها از یک مرطوب‌کننده‌ی سبک و شب‌ها قبل از خواب از یک مرطوب‌کننده‌ی غلیظ‌تر استفاده کنید تا محصول مدت بیشتری با پوست شما در تماس باشد.
برای مرطوب‌کننده‌ی روزانه، می‌توانید محصولی را انتخاب کنید که حاوی میزان مشخصی از SPF (فاکتور محافظت در برابر نور خورشید) باشد. پیشگیری از آسیب‌های ناشی از نور خورشید نیز به جلوگیری از خشکی بیش از حد پوست کمک می‌کند.
از تونر آبرسان استفاده کنید
تونرها پوست را تمیز کرده و برای استفاده از مرطوب کننده آماده می‌کنند. برخی از تونرها حتی ممکن است روی بهبود مشکلات خاص پوستی مانند خشکی، آکنه یا آسیب ناشی از نور خورشید نیز اثر مثبت بگذارند.
برای دست یافتن به بهترین نتیجه، تونر را معمولا بعد از پاک کننده و قبل از سرم ها و مرطوب کننده ها استفاده کنید.
از سرم استفاده کنید
سرم‌ها حاوی غلظت بالایی از مواد فعال مانند هیالورونیک اسید یا ویتامین C هستند. به طور معمول، این مواد را بعد از پاک کردن پوست و قبل از مرطوب کننده استفاده می‌کنید.
به جای لوسیون از کرم استفاده کنید
کرم‌ها و پمادها معمولاً غلیظ‌تر هستند. بنابراین اگر پوست خشکی دارید، ممکن است نسبت به لوسیون‌ها برای شما مؤثرتر باشند.
اطلاعات نوشته شده در وبلاگ و وب سایت ما فقط برای اهداف خلاقانه و آموزشی است. این اطلاعات نباید به عنوان جایگزینی برای توصیه های پزشکی استفاده شود. تمام سوالات مربوط به هر گونه مشکلات سلامتی باید به پزشک متخصص ارجاع داده شود. ما فقط افراد معمولی هستیم که عاشق آزمایش و کار با محصولات گیاهی طبیعی به منظور تقویت و ارتقای سلامتی و تندرستی هستیم. کاوش در شیوه های تاریخی و معاصر گیاه درمانی با هدف کسب علم و رضایت شخصی، برای ما لذت بخش و مایه افتخار است.
