ادعاهایی وجود دارد مبنی بر اینکه مصرف روغن زیتون خالی ممکن است به پاکسازی بدن از سموم، رفع سوء هاضمه و کاهش وزن کمک کند. با این حال، این باورها از هیچ گونه پشتوانه علمی – تحقیقاتی برخوردار نیست.
می دانیم که روغن زیتون فواید زیادی برای سلامتی دارد. به خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی خود می‌بالد و حتی ممکن است در برابر برخی بیماری های مزمن از ما محافظت کند. روغن زیتون در آشپزی و پخت و پز کاربرد گسترده‌ای دارد، اما برخی بر این باورند که خوردن آن با شکم خالی یا در وقت ناشتا باعث می شود تا در خواص و مزایای آن غوطه‌ور شویم.
در این مقاله توضیح می دهیم که خوردن روغن زیتون خالی یا به وقت ناشتا چه مزایا و معایبی دارد. با این یادآوری که در این مقاله هر جا از روغن زیتون یاد می‌کنیم منظورمان روغن زیتون فرابکر است که به روش پرس سرد به دست می‌آید.
چرا برخی افراد صبح ناشتا روغن زیتون می‌خورند؟
گفته می‌شود که برخی افراد در منطقه‌ی مدیترانه هر روز صبح ¼ پیمانه (حدود ۶۰ میلی‌لیتر) روغن زیتون می‌خورند.
این کار شاید یکی از راه‌های بهره‌مندی از خواص ضدالتهابی و پیشگیری از بیماری‌های روغن زیتون باشد.
برخی روایت‌های مبتنی بر شواهد تجربی نیز مدعی آن است که خوردن روغن زیتون ناشتا باعث سم‌زدایی بدن، تسکین معده و حتی کاهش وزن می‌شود.
در واقع، برخی بر این عقیده‌اند که خوردن روغن زیتون خالی نسبت به مصرف آن همراه با غذا فواید بیشتری به همراه دارد. با این وجود این ادعا از هیچ گونه تحقیق علمی برخوردار نیست.
خلاصهدرست است که برخی افراد می گویند خوردن روغن زیتون ناشتا یا با شکم خالی برای سلامتی مفید است، ولی این ادعا با تحقیقات علمی به اثبات نرسیده است.
فواید و مزایای بالقوه خوردن روغن زیتون خالی
برخی مطالعات حاکی از آن است که خوردن روغن زیتون فوایدی به همراه دارد، از جمله:
می‌تواند نیاز بدن به چربی های سالم را تأمین کند
بسیاری از افراد در طول روز چربی به اندازه کافی مصرف می‌کنند، اما اکثر آنها در دریافت کافی اسیدهای چرب چندغیراشباع و اسیدهای چرب تک غیراشباع که در برخی روغن‌ها، مغزیجات، تخمه‌ها و سایر منابع گیاهی یافت می‌شود، کم می‌آورند.
بر اساس دستورالعمل‌های غذایی، توصیه می‌شود که روزانه ۲۰ تا ۳۵ درصد از کالری دریافتی خود را از چربی، به ویژه از نوع چندغیراشباع و تک غیراشباع تامین کنید.
روغن زیتون یکی از غنی‌ترین منابع گیاهی حاوی چربی‌های تک‌غیراشباع است و مصرف آن می‌تواند به تامین نیاز شما به این نوع چربی کمک کند. چربی‌های تک‌غیراشباع به ویژه برای سلامت قلب مفید هستند و ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهند.
چربی‌های تک‌غیراشباع در برخی از فرآورده‌های جانوری نیز یافت می‌شود، اما مطالعات نشان می‌دهد که بیشترین فواید آن برای سلامتی با مصرف منابع گیاهی این چربی به دست می‌آید.
اگر این نوع چربی را به اندازه کافی از طریق رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنید، خوردن روزانه یکی دو قاشق غذاخوری روغن زیتون خالی می‌تواند به تامین چربی مورد نیاز بدن شما کمک کند.
می‌تواند به رفع یبوست کمک کند
خوردن روغن زیتون خالی می‌تواند به رفع یبوست کمک کند، مشکلی که تقریباً ۳۴ درصد از بزرگسالان بالای ۶۰ سال را تحت تاثیر قرار می دهد.
در یک مطالعه ۴ هفته‌ای، به ۵۰ بیمار همودیالیزی که دچار یبوست بودند روزانه حدود ۱ قاشق چایخوری (۴ میلی‌لیتر) روغن زیتون داده شد که منجر به نرم شدن قابل توجه مدفوع آنها شد.
علاوه بر آن، پژوهشگران دریافتند که مصرف روغن زیتون به اندازه روغن معدنی – که یک نوع نرم‌کننده و روان کننده مدفوع است – در رفع یبوست مؤثر است.
مطالعه دیگری روی ۴۱۴ نفر بالای ۵۰ سال نشان داد که ۹۷.۷ درصد از افرادی که بیش از ۳ بار در هفته اجابت مزاج داشتند، به میزان زیادی روغن زیتون مصرف می‌کردند.
اگرچه این یافته‌ها امیدوارکننده است، اما برای درک بهتر این موضوع که خوردن روغن زیتون خالی چگونه به رفع یبوست کمک می‌کند، به مطالعات بیشتری نیاز داریم.
می‌تواند برای سلامت قلب مفید باشد
سالیان سال است که روغن زیتون به عنوان یک چربی سالم و مفید برای قلب به تأیید رسیده است.
یکی از ترکیباتی که تصور می شود در تقویت سلامت قلب نقش بازی می‌کند، اسید اولئیک است، نوعی چربی تک غیراشباع که به مقدار فراوان در روغن زیتون یافت می شود. این چربی در صورتی که به جای سایر منابع چربی مورد استفاده قرار گیرد ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.
در واقع، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) ادعا می کند که جایگزین کردن چربی ها و روغن های سرشار از چربی اشباع شده با 1.5 قاشق غذاخوری (22 میلی لیتر) روغن‌های سرشار از اسید اولئیک به صورت روزانه ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.
با این حال، برای دستیابی به این هدف مفید، میزان کالری دریافتی از اسید اولئیک نباید باعث افزایش کل کالری که در طول روز دریافت می‌کنید شود.
همچنین، مطالعه‌ای روی ۷۴۴۷ نفر نشان داد آن دسته افرادی که روزانه حداقل ۴ قاشق غذاخوری (۶۰ میلی‌لیتر) روغن زیتون مصرف می‌کردند، در مقایسه با افرادی که به مدت ۵ سال از رژیم غذایی کم چرب پیروی می‌کردند، ۳۰ درصد کمتر در معرض ابتلا به بیماری قلبی قرار داشتند.
علاوه بر این، بسیاری از مطالعات دیگر نشان داده که افرادی که روغن زیتون زیاد مصرف می‌کنند، خطر ابتلا به بیماری قلبی در آنها کمتر است.
با وجود اینکه در زمینه روغن زیتون و بیماری قلبی مطالعات زیادی صورت گرفته، اما برای پشتیبانی از این باور که خوردن روغن زیتون خالی برای بهبود سلامت قلب مفید است به تحقیقات بیشتری نیاز داریم.
دیگر فواید روغن زیتون
علاوه بر مزایای ذکر شده، مصرف روغن زیتون ممکن است تأثیرات زیر را نیز به همراه داشته باشد:
- به تنظیم قند خون کمک کند. مطالعه‌ای روی ۲۵ فرد سالم نشان داد که در مقایسه با گروه کنترل، ۲ ساعت پس از مصرف وعده غذایی حاوی روغن زیتون، میزان قند خون آنها ۲۲ درصد کاهش یافته است.
- سلامت استخوان را بهبود ببخشد. مطالعه‌ای روی ۵۲۳ زن نشان داد که مصرف روزانه بیش از ۱۸ گرم (۲۰ میلی‌لیتر) روغن زیتون، نسبت به مصرف روزانه کمتر از این مقدار، به طور چشمگیری تراکم استخوانی را افزایش می‌دهد.
- از التهاب بدن بکاهد. ترکیبات گوناگون موجود در روغن زیتون، از جمله اولئوکانتال (oleocanthal)، ممکن است اثرات ضد التهابی به همراه داشته باشد. این ماده ممکن است اثرات تسکین درد مشابه داروهای بدون نسخه در پی داشته باشد.
خلاصهروغن زیتون چربی سالمی است که حاوی ترکیبات ضد التهابی می‌باشد. خوردن منظم آن می‌تواند برای قلب، استخوان و دستگاه گوارش شما سودمند باشد و به تنظیم سطح قند خون شما یاری رساند.
معایب و مضرات خوردن روغن زیتون خالی
در حالی که خوردن روغن زیتون خالی ممکن است مزایای بالقوه‌ای به همراه داشته باشد، معایبی هم دارد که باید در نظر بگیریم.
سرشار از کالری است و ممکن است باعث اضافه وزن شود
روغن زیتون سرشار از کالری است. هر قاشق غذاخوری (15 میلی لیتر) آن حدود 120 کالری دارد.
اگرچه رابطه بین دریافت کالری و افزایش وزن پیچیده است و به عوامل زیادی بستگی دارد، اما کاملا ثابت شده که اگر بیشتر از کالری که می سوزانید کالری دریافت کنید، منجر به افزایش وزن می شود.
علاوه بر آن، مطالعه‌ای به تازگی نشان داده که افزایش مصرف چربی‌های تک‌غیراشباع نیز باعث افزایش وزن بدن می‌شود، که نشان می‌دهد مصرف بیش از حد روغن زیتون خود می‌تواند به افزایش وزن کمک کند.
به همین دلیل، صرف نظر از منبع کالری، بسیار مهم است که میزان کالری دریافتی خود را کنترل کنید.
سایر ملاحضات
نکات مهم زیر را درباره‌ی مصرف روغن زیتون در نظر بگیرید:
- وقتی همراه با غذا مصرف شود فواید بیشتری به همراه دارد. برای مثال، خوردن روغن زیتون با گوجه فرنگی باعث می‌شود تا جذب آنتی‌اکسیدان‌های مبارز با بیماری موجود در گوجه فرنگی بطور چشمگیری افزایش یابد.
- می‌تواند جای غذاهای سالم را در رژیم غذایی بگیرد. روغن زیتون هرچند یک چربی سالم به شمار می‌رود، اما به اندازه‌ی غذاهای کامل، مغذی نیست. مصرف زیاد آن ممکن است شما را از مصرف غذاهای سالم‌تر مانند سایر چربی‌های مفید، سبزیجات و پروتئین‌ها باز دارد.
- یک ماده حساسیت زای بالقوه است. اگرچه نادر است، اما گرده زیتون می‌تواند در برخی اشخاص ایجاد حساسیت کند. همچنین، تماس مستقیم با روغن زیتون در افراد مبتلا به این حساسیت، می تواند منجر به التهاب پوستی (درماتیت تماسی) شود.
- بسیاری از فواید آن از پشتوانه علمی برخوردار نیست. بسیاری از فواید ادعا‌شده برای مصرف روغن زیتون خالی یا صبح ناشتا هنوز از نظر علمی اثبات نشده‌اند و بیشتر توسط شرکت‌های فروشنده‌ی روغن زیتون یا بر اساس تجربیات شخصی تبلیغ می‌شود.
خلاصهمصرف بیش از حد روغن زیتون، مخصوصا صبح ناشتا یا با شکم خالی، می‌تواند باعث چاقی شود. فراموش نکنید که فواید روغن زیتون بیشتر زمانی است که همراه غذا مصرف شود. در ضمن، بسیاری از ادعاها در مورد خوردن روغن زیتون خالی پایه و اساس علمی ندارند.
روغن زیتون خالی بخوریم یا نه؟
روغن زیتون می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد و در این صورت فواید زیادی برای سلامتی به همراه خواهد داشت.
با این حال، مشخص نیست که خوردن مقدار زیادی روغن زیتون خالی نسبت به مقدار توصیه شده فواید بیشتری در پی دارد یا نه.
تحقیقات زیادی درباره مزایای داشتن یک رژیم غذایی سرشار از روغن زیتون وجود دارد، اما تحقیقاتی که از خوردن این روغن به تنهایی پشتیبانی کند، محدود است.
علاوه بر آن، زیاده‌روی در مصرف روغن زیتون می‌تواند مانع مصرف سایر غذاهای سالم در رژیم غذایی شما شود.
همچنین، مقداری که مصرف می‌کنید نباید از میزان توصیه شده برای چربی روزانه یا کالری دریافتی تجاوز کند.
خلاصهتا زمانی که به مقدار توصیه شده‌ی مصرف روغن زیتون پایبند باشید، چه آن را به تنهایی بخورید و چه برای پخت و پز استفاده کنید، می‌توانید از فواید آن بهره‌مند شوید.
سخن پایانی
روغن زیتون سرشار از چربی‌های تک غیراشباع است و فواید زیادی برای سلامتی دارد. مصرف آن در حد اعتدال در یک رژیم غذایی متعادل، آن را به یک انتخاب سالم تبدیل می‌کند.
مصرف منظم روغن زیتون می‌تواند به شما کمک کند تا چربی‌های سالم را به میزان توصیه‌شده به دست آورید و ممکن است از راه‌های گوناگون برای سلامت عمومی مفید باشد.
با این حال، برای تعیین اینکه آیا خوردن روغن زیتون خالی نسبت به استفاده معمولی از آن در یک رژیم غذایی مغذی بهتر است یا نه، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
اطلاعات نوشته شده در وبلاگ و وب سایت ما فقط برای اهداف خلاقانه و آموزشی است. این اطلاعات نباید به عنوان جایگزینی برای توصیه های پزشکی استفاده شود. تمام سوالات مربوط به هر گونه مشکلات سلامتی باید به پزشک متخصص ارجاع داده شود. ما فقط افراد معمولی هستیم که عاشق آزمایش و کار با محصولات گیاهی طبیعی به منظور تقویت و ارتقای سلامتی و تندرستی هستیم. کاوش در شیوه های تاریخی و معاصر گیاه درمانی با هدف کسب علم و رضایت شخصی، برای ما لذت بخش و مایه افتخار است.
